Сыһыан
- Аһыныы ардыгар атахтыыр.
- Атаҕастаан аһыммыта буолуу эмиэ баар.
- Баҕалаахтар санааларын салгынынан таайсаллар.
- Биирдэ сыыһа туттууттан үөскээбит дьон-сэргэ сүөргүлүүр сыһыана, эккэ үүммүт ур курдук, ааспат-арахпат саҥнаах.
- Биирдэ дубук туттуу олоххо содуллаах, состоруулаах.
- Биирдэ сыыһа үктээн биэриини тустаах киһи умнубат.
- Биирдэ харанан суруллубуту дьон-сэргэ умнубат.
- Былаас төһөнөн киинтэн тэйэр, оччонон тыйыһырар кырдьыктаах.
- Киһилии сыһыан кэхтибэт кэскиллээх.
- Киһини түһэн биэрбит аньыыгын сааһыҥ тухары саланан аһарыммаккын.
- Кыһалҕалаахтар ардыгар хобдох сонунтан дуоһуйууну ылаллар.
- Кыранан дарбыйар дорҕоонноох тыас умнуллара суһал.
- Кырдьаҕастар үөрүйэхтэринэн , биирдэ сыыһа үктээн биэрии тэмтэрийиилээх. Тэмтэрийии умнуллубат.
- Куолуһут үтүөмсүк эйэ дэмнээх эйгэҕэ эйээрэр, утарсыылаах олоххо кутуругун кумунар.
- Кэнэҕэскитэ биллибэтэҕин иһин, куотааччыны сонордуур абылаҥнаах.
- Нөҥүө түһүүгэ аһара түһүүнэн хардарыы тохтобулга холоонноох.
- Олоҕу салгыырга үрдүк Айыыларынан ананан айыллыбыт дьахтар дьүөрэлэспит туруйа буолбатах.
- Ордугурҕаһыы – ойууннанан оһоруммат одуруун.
- Өйдөөх сүбэ ыллыктаах.
- Өсөһө-өсөһө дьирээлэһэн, арахпакка ньоҕойдоһон, тыйыс айылҕалаах сиргэ-уокка олохторун ньыматыппыт, уһук хоту дойдуну ат оҥостон мииммит, чурумчулаан сиэппит ытык кырдьаҕастарбыт этэн хааллардахтара: «Өһөс оҕолорбут эбиитин ньоҕойдор”, — диэн.
- Аныгы сахха өсөһөн ньоҕойдоһор кэмнээх-кэрдиилээх.
- Сиэрдээх мөккүөртэн кырдьык үрүмэтэ дагдайар.
- Сомоҕолоһуу суоҕа олоххо содуллаах. Тарбахтар түмсэллэринэн күүстээхтэр.
- Сомоҕолоспут дьону дьарыйталаары араартыыллар. Сомоҕолоспотохтор көмүскэнэллэрэ сатаҕай.
- Сыа быыһыгар кыбыллыбыт быччаххай быстахха көстөр.
- Сыһыан уларыйар айылгыланан үрдүк Айыыларынан айыллыбыт.
- Сыһыан сиэтэр, ардыгар анньар илиилээх.
- Тус сыһыан бэйэ эрэ баҕатыттан тутулуктаммат. Дьон-сэргэ уустук сыһыана эмиэ дьайар дьоҕурдаах.
- Тустаахха туора киһи тыла устар уу.
- Тымныы сыһыан, тылынан этиллибэтэҕин иһин, ыраахтан ыйдаҥаран көстөр, өйү-сүрэҕи сыппах быһаҕынан сулуйар.
- Урааҥхай удьуора соҕотох да содуллаах быһыыны өтөрүнэн умнубат саҥнаах.
- Үтүөҕэ көҕүлүүр ордугурҕаһыы көдьүүстүүр.
- Чаҕар ааттыын чаҕар. Тойонун баҕатын аһара түһэр адьынаттаах.
- Ымайар уос кэтэҕэр үһүөннээх харахтар көстөллөр.
- Ынах ырааһыгар оҕус кыһаллыбат.