Сыһыан

  • Аһыныы ардыгар атахтыыр.
  • Атаҕастаан аһыммыта буолуу эмиэ баар.
  • Баҕалаахтар санааларын салгынынан таайсаллар.
  • Биирдэ сыыһа туттууттан үөскээбит дьон-сэргэ сүөргүлүүр сыһыана, эккэ үүммүт ур курдук, ааспат-арахпат саҥнаах.
  • Биирдэ дубук туттуу олоххо содуллаах, состоруулаах.
  • Биирдэ сыыһа үктээн биэриини тустаах киһи умнубат.
  • Биирдэ харанан суруллубуту дьон-сэргэ умнубат.
  • Былаас төһөнөн киинтэн тэйэр, оччонон тыйыһырар кырдьыктаах.
  • Киһилии сыһыан кэхтибэт кэскиллээх.
  • Киһини түһэн биэрбит аньыыгын сааһыҥ тухары саланан аһарыммаккын.
  • Кыһалҕалаахтар ардыгар хобдох сонунтан дуоһуйууну ылаллар.
  • Кыранан дарбыйар дорҕоонноох тыас умнуллара суһал.
  • Кырдьаҕастар үөрүйэхтэринэн , биирдэ  сыыһа үктээн биэрии тэмтэрийиилээх. Тэмтэрийии умнуллубат.
  • Куолуһут үтүөмсүк эйэ дэмнээх эйгэҕэ эйээрэр, утарсыылаах олоххо кутуругун кумунар.
  • Кэнэҕэскитэ биллибэтэҕин иһин, куотааччыны сонордуур абылаҥнаах.
  • Нөҥүө түһүүгэ аһара түһүүнэн хардарыы тохтобулга холоонноох.
  • Олоҕу салгыырга үрдүк Айыыларынан ананан айыллыбыт дьахтар дьүөрэлэспит туруйа буолбатах.
  • Ордугурҕаһыы – ойууннанан оһоруммат одуруун.
  • Өйдөөх сүбэ ыллыктаах.
  • Өсөһө-өсөһө дьирээлэһэн, арахпакка ньоҕойдоһон, тыйыс айылҕалаах сиргэ-уокка олохторун ньыматыппыт, уһук хоту дойдуну ат оҥостон мииммит, чурумчулаан сиэппит ытык кырдьаҕастарбыт этэн хааллардахтара: «Өһөс оҕолорбут эбиитин ньоҕойдор”, — диэн.
  • Аныгы сахха өсөһөн ньоҕойдоһор кэмнээх-кэрдиилээх.
  • Сиэрдээх мөккүөртэн кырдьык үрүмэтэ дагдайар.
  • Сомоҕолоһуу суоҕа олоххо содуллаах. Тарбахтар түмсэллэринэн күүстээхтэр.
  • Сомоҕолоспут дьону дьарыйталаары араартыыллар. Сомоҕолоспотохтор көмүскэнэллэрэ сатаҕай.
  • Сыа быыһыгар кыбыллыбыт быччаххай быстахха көстөр.
  • Сыһыан уларыйар айылгыланан үрдүк Айыыларынан айыллыбыт.
  • Сыһыан сиэтэр, ардыгар анньар илиилээх.
  • Тус сыһыан бэйэ эрэ баҕатыттан тутулуктаммат. Дьон-сэргэ уустук сыһыана эмиэ дьайар дьоҕурдаах.
  • Тустаахха туора киһи тыла устар уу.
  • Тымныы сыһыан, тылынан этиллибэтэҕин иһин, ыраахтан ыйдаҥаран көстөр, өйү-сүрэҕи сыппах быһаҕынан сулуйар.
  • Урааҥхай удьуора соҕотох да содуллаах быһыыны өтөрүнэн умнубат саҥнаах.
  • Үтүөҕэ көҕүлүүр ордугурҕаһыы көдьүүстүүр.
  • Чаҕар ааттыын чаҕар. Тойонун баҕатын аһара түһэр адьынаттаах.
  • Ымайар уос кэтэҕэр үһүөннээх харахтар көстөллөр.
  • Ынах ырааһыгар оҕус кыһаллыбат.