Софронов Дмитрий Дмитриевич
Поэт, прозаик, сэрии, үлэ бэтэрээнэ, СӨ үтүөлээх бырааһа. 1995 сыллаахтан СӨ Суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ, 1998 сыллаахтан РФ Суруналыыстарын сойууһун чилиэнэ, Абый, Таатта, Чурапчы оройуоннарын Бочуоттаах олохтооҕо.
Дмитрий Дмитриевич 1932 сыллаахха ыам ыйын 25 күнүгэр Чурапчы оройуонугар Хадаар нэһилиэгин Уорҕа учаастагар төрөөбүтэ. Аҕата Дмитрий Дмитриевич Аҕа дойдуну көмүскүүр Улуу сэрии кыттыылааҕа, Сталинград куорат көмүскэлигэр 1942 сыллаахха өлбүтэ. Ийэтэ соҕотоҕун үс бэйэтин оҕотун кытта икки иитиэх оҕону ииппитэ. Чурапчы орто оскуолатын бүтэрээт Кытай норуодунай өрөспүүбүлүкэтигэр Порт- Артур куоракка зенитно-артиллерийскай чааска расчет хамандыырынан сылдьыбыта. Маны тэҥэ түөрт уостаах зенитнай пулемет взвод хамандыырын солбуйааччыта этэ. Манна сулууспалыы сылдьан Кореяҕа сэриилэспитэ. Онно «За боевые заслуги» мэтээлинэн наҕараадаламмыта.
1961 сыллаахха Благовещенскайдааҕы мединститукка үөрэнэн, быраас идэтин ылбыта. Чурапчыга биир сыл участковай бырааһынан үлэлээбитин кэннэ 1962 сыллаахха САССР доруобуйа харыстабылын министерствота Москватааҕы Л.М Сеченов аатынан мединститукка психиатрияҕа ординатураҕа ыыппыта. Ординатураны бүтэрэн психиатр-быраас идэтин ылбыта. 1964-1987 сылларга Дьокуускайдааҕы психоневрологическай диспансерга ординатор бырааһынан, отделение сэбиэдиссэйинэн, отдел сэбиэдиссэйинэн, сэбиэдиссэй кылаабынай солбуйааччытынан, кылаабынай бырааһынан үлэлээбитэ. 1987 сыллаахха сахалартан аан бастакынан Феодосияҕа психиатрия, наркология Харьковтааҕы НЧИ «Дар» филиалыгар алта ыйдаах Довженко ньыматынан эмтиир кууруска үөрэммитэ. 1997 сылтан Довженко ньыматынан эмтиир практик-быраас быһыытынан биллэр. Кэнники аҕыс сыл устата 13000 арыгы дьаллыгар ылларбыт дьон киниэхэ эмтэммиттэрэ, 90%-ра чөл олоххо төннүбүттэрэ. Бу үлэтигэр научнай төрүккэ олоҕурар. Өрөспүүбүлүкэ саамай кырдьаҕас психотерапевт бырааһа, Киевтааҕы традиционнайа суох медицина академиятын академига уонна профессора Саха сиригэр киэҥник биллэр.
1988-1995 сс. Дьокуускай куорат 1-кы нүөмэрдээх поликлиникатыгар психотерапевт бырааһынан, 1995-1997 сс. Дьокуускай куорат администрациятын баһылыгын солбуйааччытынан үлэлээбитэ. Кэргэнэ Зоя Федоровна быраас-терапевт, уола Александр Дмитриевич СӨ НА Региональнай экономика институтун учуонай-сэкирэтээрэ, экономическай наука кандидата, кыыһа Татьяна Дмитриевна ОАО «Сибирский деликатес» тэрилтэҕэ инженер- технологынан үлэлииллэр.
Кини сэттэ кинигэтэ сахалыы уонна нууччалыы тылынан тахсыбыттара. «Ыллык суол» (1990 с.), «Биэс үрдэл» диэн поэма (1995 с.), «На земле детства» (1998 с.) утуу-субуу бэчээттэммиттэрэ.
Айымньылара
Ыллык суол / [ред. Н. Савватеев]. — Ытык Күөл : Таатта оройуонун типографията, 1993-49 c.
Сүүрээннэр : хоһооннор хомуурунньуктара / [ред. Р. Д. Ермолаев-Баҕатаайыскай]. – Дьокуускай: АГП, 1994. – 70 с.
Биэс үрдэл : поэма / [ред. И. Е. Федосеев-Доосо]. — Дьокуускай : Дьокуускайдааҕы аэрогеодезическай предприятия типографията, 1995. — 52 с.
На земле детства, 1998.
Биэс үрдэл : поэматтан // Чолбон. — 1995. — No 5. — С. 45-62.
Күһүннү ньургуһун ; Хомуска махталым : хоһооннор // Сахаада. – 1994. – От ыйын 14 к. – С. 10.
Бөрө уонна саһыл : хоһоонунан остуоруйа // Кэскил. — 1995. — Тохсунньу 6 к. Дьөһөгөй Айыыта : остуоруйа // Кэскил. – 1998. – Сэтинньи 24 к; Сэтинньи 27 к.
Олоҕун уонна айар үлэтин туһунан
ССРС уонна РФ Суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ // Чурапчы биллиилээх дьоно / хомуйан оҥордо И. П. Васильев; худож. М. Г. Старостин. — Дьокуускай, 2000. С. 57-58.
Сидоров, Е. Им сүтүөн иннинэ : [Д. Д. Софроновка ананар] / Егор Сидоров // Күрүлгэн. – 2015. – No 6. – С. 57-58.