Өй-санаа

  • Аньыылаах санаа баттыылыга кэмсиниинэн эмиэ имийэр.
  • Аһаҕас баастааҕар көстүбэккэ хаатыйаланар санаа бааһа ордук нүөлүтэр ыарыылаах.
  • «Арай» диир алыптаах тыл көтүтэр дохсун кынаттаах.
  • Баҕа уонна кыах сиэттиһэллэрэ эрэллээх.
  • Баҕа санаа сиэтэр илиилээх.
  • “Баҕар” дэтэр ыра санаа сирдиир модун күүстээх.
  • Биирдэ атаҕастаммыт албыннаан ааттаһар.
  • Бэйэтигэр эрэллээх киһи баламат майгылаах.
  • Киһини өй-санаа олуура, сүрэх үөтүүтэ, кут-сүр эриирэ сатаан алтыһан сирдииллэр.
  • Куолулаан үтүөмсүйээччи соруйан муннарар.
  • Күлүктээх санааҕа үтүө ыра сыстыбат.
  • Күүстээх санаа бухатыырдааҕар модьу доҕор.
  • Кытаанах санаалаах киһи сүгэ-батас быһаарыылаах.
  • Кэнэн киһи кэтэх санааламмат.
  • Өйдөөхтөр, айылгыларынан, чэпчэки олоххо анамматтар.
  • Өйдүүр-саныыр киһиттэн ыллыктаах тылла эрэй.
  • Өй-санаа анаммыт киһитэ түбүктээх олохтоох.
  • Өһүргэс өйдөөн кэлэ-кэлэ кыйыттар.
  • Сайдам сүбэ саргылаах, сэлээр сэмэ сэттээх.
  • Санаа сыстыбат киһитэ сааһыгар татым олохтоох.
  • Саныыр санаа илиигэ туттарбат, өйдүүр өй таһыттан көстүбэт. Тыл этилиннэҕинэ, эриэнэ иһиллэр, илии хамнаннаҕына, баҕата таайыллар.
  • Сэрэхтээх баҕа санаа соругу ситиһиннэрэр.
  • Тоҕооһугар өй-санаа тобуллубат.
  • Уйулҕаны мас баттаан моруулаабат, санаа баттаан эрэйдиир.
  • Хара күүс – инчэҕэй эт.
  • Хара күүстээҕэр санаа дьаныара соругу ситиһиннэрэр.
  • Хары күүһэ муҥурданар кирбиилээх. Олох моһоллорун санаа күүһүнэн булгурутан аһараллар.
  • Чахчыны уу харахпытынан утары көрөн да олордубут, туора омук дьонуну тылын итэҕэйэ үөрүйэхпит.
  • Ыар санааны аралдьыйыы аһарар.
  • Ыар –нүһэр санааны аралдьыттаран аһартараары, үрдүк Айыылар айгыр-симэх айылҕаны дьоҥҥо анаан айбыттар.
  • Эҕэлээх өйдөөҕөр сайаҕас санаа алгыстаах.
  • Эҕэлээх санаатааҕар истиҥ сыһыан өйөбүллээх.