Мугудай нэһилиэгэ


«Кинилэр Ийэ дойду иһин охсуспуттара»
Аҕа дойду сэриитин кыттыылаахтарын ааттарын үйэтитии
Ааптар: Ноговицын Тимофей Степанович
Тутуллубут сыла: 1985 с., Федоров Михаил үлэтэ,

«Кыайыы 60 сыла» пааматынньык
Тутуллубут сыла: 1970 с. Ааптар: Ноговицын Тимофей Степанович,
2005с. саҥардыллыбыта


Мугудай нэһилиэгэ Аҕа дойду Улуу сэриитин сылларыгар
Мугудай нэһилиэгиттэн Аҕа дойду Улуу сэриитигэр барыта 132 киһи бэбиэскэ тутан атаарыллыбыттара. Бу дьонтон 25 киһи үлэ фронугар сылдьыбыта, 3 киһи ыалдьан төннүбүтэ, 102 киһи уоттаах сэриигэ киирбитэ. Кыргыһыыга кыттыбыттартан 61 киһи ыраах, ааттарын билэттээбэт сирдэригэр сырдык тыыннара быстыбыта. Үлэ фронугар 6 киһи өлбүтэ.
Команднай састаапка: 1 старшай лейтенант, 2 младшай лейтенант, 6 сержант, 121 киһи рядовой байыастарынан сылдьыбыттара.1 киһи өстөөх билиэнигэр түбэһэн, сору-муҥу мунунан тыыран, дойдутугар эргиллибитэ. Аҕа дойду Улуу сэриититтэн 68 киһи эргийбититтэн, аҥаардара Кыайыы 20 сыллаах үбүлүөйүгэр тиийбэтэҕэ. Улуу Кыайыы 60 сылын үһүөйэх ветеран — С.Т. Ноговицын, И.В. Смирников, В.М. Пермяков көрсүбүттэрэ.
Мугудай нэһилиэгэ Чурапчы улууһа. [хомуйан оҥордулар Т.Е.Захарова, В.И.Пермякова]. – Дьокуускай : Көмүөл,2012. – С.
Сэрииттэн эргиллибэтэхтэрэ:
- Борисов Афанасий Михайлович — 1921с.т. «Дьэҥкэрэ» колхоз чилиэнэ. Комсомоллаах. 1942с. атырдьах ыйын 28 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 19-с туспа хайыһар биригээдэтигэр түбэһэн сэриигэ киирсибитэ. Фроҥҥа өлбүтэ. Ильмень күөл сэриитин кыттыылааҕа.
- Варламов Семен Елисеевич — 1914с.т. 1942с. балаҕан ыйын 29 күнүгэр барбыта. Полевой почта 49936 аадырыска кыттан сэриилэспитэ. 1943с. кулун тутар 19 күнүгэр сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Гоголев Василий Андреевич — 1914с.т. «Горькай» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр аттаммыта. 266-е СП түбэһэн Москва анныгар сэриигэ кытгыбыта. 1941с. ахсынньыга онно сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Данилов Евсей Николаевич — 1915с.т. Комсомоллаах. «Горькай» колхоз. Сэрии хонуутугар өлбүтэ эрэ биллэр.
- Данилов Николай Кириллович — 1921с.т. Комсомоллаах. «Горькай» колхоз. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 20-е туспа хайыһар биригээдэтигэр кыттан сэриигэ киирсибитэ. Сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Дьяконов Алексей Афанасьевич — 1912с.т. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 1941с. ахсынньыга Москва анныгар сэриигэ өлбүтэ.
- Дьяконов Петр Афанасьевич — 1909с.т. «Октябрь» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр. Горнай оройуонуттан ыҥырыллыбыта. 110-е СД 1289-е СП түбэспитэ. 1942с. атырдьах ыйын 14 күнүгэр Смоленскай уобалас Семеновское дэриэбинэ иһин сэриигэ өлбүтэ. Биллэрии кэргэнигэр Анастасия Дмитрьевнаҕа кэлбитэ.
- Дьяконов Семен Гаврильевич — 1909с.т. «Октябрь» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр Горнай оройуонуттан ыҥырыллыбыта. 110-е СД1287-е СП кыттыбыта. 1942с. муус устар 2 күнүгэр Смоленскай уобалас Износкинскай оройуон Карцево дэриэбинэҕэ немецтэр ылан олороллорун билбэккэ 51 киһи киирэн биэрбиттэрэ.
- Дьячковскай Николай Кузьмич — 1916с.т. «Дьэнкэрэ» колхоз. Комсомоллаах. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 989-с СП, 225-с СД кыттан сэриилэспитэ. 1942с. олунньу 14 күнүгэр Курскай уобалас Знаменка село иһин сэриигэ өлбүтэ.
- Коркин Гаврил Николаевич — 1913с.т. «Сайдыы» колхоз. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр ыҥырыллыбыта. Сэриигэ өлбүтэ эрэ биллэр.
- Коркин Иван Васильевич — 1917с.т. Партия чилиэнэ. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр «Сайдыы» колхоз председателинэн үлэлии олорон барбыта. 55-с туспа тимир суолу көрөр-истэр батальоҥҥа түбэспитэ. 1942с. бэс ыйын 1-гы күнүгэр Крым тумус арыы иһин сэриигэ өлбүтэ. Биллэрии кэргэнигэр Анастасия Александровнаҕа кэлбитэ.
- Коркин Михаил Васильевич — 1922с.т. комсомоллаах. «Сайдыы» колхоз. 1941с. балаҕан ыйын 7 күнүгэр барбыта. 158-с СД 580-с СП кыттан сэриилэспитэ. 1942с. тохсунньу 11 күнүгэр сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Коркин Роман Егорович — 1920с.т. 1942с. ыҥырыллыбыта. Сэрииттэн эргиллибэтэҕэ. Онно өлбүт буолуохтаах. Ильмень күөлгэ сэриилэспитэ.
- Красильников Егор Егорович — 1915с.т. 1941с. балаҕан ыйын 7 күнүгэр «Сайдыы» колхоз председателинэн үлэлии олорон ыҥырыллыбыта. 1944с. бааһырыытынан төннүбүтэ. Иккистээн 1944с. эмиэ ыҥырыллыбыта. 1945с. муус устар ыйга Берлин куоракка тиийбитэ. Онно өлбүт буолуохтаах.
- Красильников Николай Егорович — 1922с.т. Комсомоллаах. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр сельпо бухгалтерынан үлэлии олорон ыҥырыллыбыта. 20-с туспа хайыһар биригээдэтигэр түбэспитэ. 1943с. сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Красильников Семен Данилович — 1910с.т. «Сайдыы» колхоз чилиэнэ. 1942с. бэс ыйыгар сэрии хонуутугар өлбүтүн туһунан кэргэнигэр Ирина Ивановнаҕа биллэрии кэлбитэ.
- Макаров Михаил Михайлович — 191 бет. комсомоллаах. «Сайдыы» колхоз тракториһа. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр барбыта. Танкист быһыытынан сэриигэ киирсибитэ. Сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Ноговицын Василий Дмитрьевич — 1912с.т. комсомоллаах. «Горькай» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 348-е СД 1170-е СЛ түбэһэн Москва анныгар сэриигэ киирсибитэ. 1942с. олунньу 10 күнүгэр Калининскай уобалас Ржевскай оройуон Филкино дэриэбинэ иһин сэриигэ өлбүтэ.
- Оконешников Александр Алексеевич — 1924с.т. «Дьэнкэрэ» колхоз. Сэриигэ өлбүтэ эрэ биллэр.
- Оконешников Василий Николаевич — 1920с.т. «Сайдыы» колхоз. 1942с. атырдьах ыйын 21 күнүгэр ыҥырыллыбыта. Сэриилэһэ сылдьан өлбүтэ эрэ биллэр.
- Оконешников Егор Михаилович — 1909с.т. «Дьэнкэрэ» колхоз. 1941с. балаҕан ыйын 7 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 1941с. ахсынньыга сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Оконешников Иван Игнатьевич — 1912с.т. Комсомоллаах. «Дьэнкэрэ» колхоз. 1941с. балаҕан ыйын 7 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 202-е СД 642-е СП кыттан Москва анныгар ыараханнык бааһыран 1943с. госпитальга киирэн өлбүтэ.
- Оконешников Илья Иванович — 1914с.т. Комсомоллаах. «Горькай» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр ыҥырыллыбыта. Сэриигэ өлбүтэ эрэ биллэр.
- Оконешников Иннокентий Григорьевич — 1912с.т. Комсомоллаах. «Октябрь» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр ыҥырыллыбыта. Сэ¬риигэ өлбүтэ эрэ биллэр.
- Оконешников Лука Васильевич — 1920с.т. Комсомоллаах. «Сайдыы» колхоз. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр барбыта. 20-е туспа хайыһар биригээдэтигэр кыттан сэриилэспитэ. 1943с. өлбүтэ.
- Оконешников Михаил Евграфович — 1909с.т. «Горькай» колхоз. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 20-е туспа хайыһар биригээдэтигэр түбэспитэ. 1943с. кулун тутар 19 күнүгэр Ленинградскай уобалас Жуково дэриэбинэ иһин сэриигэ өлбүтэ.
- Оконешников Назар Михайлович — 1916с.т. «Дьэнкэрэ» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 1942с. ахсынньыга сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Оконешников Сидор Сидорович — 1917с.т. 1941с. балаган ыйын 7 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 15279 полевой почтаҕа сылдьан сэриилэспитэ. 1943с. атырдьах ыйын 12 күнүгэр бааһырыытынан өлбүтэ. Курскай уобалас Хатнянскай оройуон Львово дэриэбинэҕэ 217№-дээх могилаҕа көмүллүбүтэ.
- Оконешников Степан Данилович — 1915с.т. «Горький» колхоз. 1941 с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 1942с. кулун тутарга сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Оконешников Федор Иванович — 1914с.т. Комсомоллаах. «Горькай» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 41 -с саппаас полкаҕа түбэспитэ. Ыалдьан 3739 уонна 5388 №-дээх ЭГ госпиталларга эмтэммитэ. 1943с. бэс ыйын 12 күнүгэр Вологда куоракка өлөн воинскай кладбищеҕа көмүллүбүтэ.
- Оконешников Федор Сидорович — 1904с.т. «Горькай» колхоз. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр ыҥырыллыбыта. Сталинград сэриитигэр кыттыбыта. 1943с. атырдьах ыйын 12 кунугэр сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Пермяков Афанасий Николаевич — 1910с.т. «Сайдыы» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 5-с кавалерийскай полкаҕа кыттан сэриилэспитэ. 1941с. ахсынньыга сэриилэһэ сылдьан өлбүтэ.
- Пермяков Гаврил Дмитрьевнч — 1904с.т. Партия чилиэнэ. «Дьэнкэрэ» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 1941с. ахсынньыга сэрии хонуутугар өлбүтэ. Биллэрии аҕатыгар Дмитрий Михайловичка кэлбитэ.
- Пермяков Дмитрий Егорович — 1921с.т. Комсомоллаах. «Сайдыы» колхоз. 1943с. бэс ыйын 24 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 1-гы приморскай армия 339-е СП кыттан Керчь тумус арыыга сэриигэ киирсибитэ. 1944с. тохсунньу 19 күнүгэр Крымҥа өлбүтэ.
- Пермяков Егор Дмитрьевнч — 1916с.т. Комсомоллаах. «Дьэнкэрэ» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 1942с. балаҕан ыйын 18 күнүгэр бааһырыытынан өлбүтэ.
- Пермяков Еремей Егорович — 1917с.т. «Сайдыы» колхоз. 1943с. бэс ыйын 24 күнүгэр барбыта. 1943с. ахсынньыга сэриилэһэ сылдьан өлбүтэ.
- Пермяков Иннокентий Николаевич — 1919с.т. «Сайдыы» колхоз. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 19-е туспа хайыһар биригээдэтигэр. 200-е СД 648-е СП кыттан сэриилэспитэ. 1944с. тохсунньу 12 күнүгэр Калининскай уобалас Невельскэй оройуон Баево дэриэбинэтигэр бааһырыытынан өлбүтэ. Ильмень күөлгэ сэриилэспитэ.
- Пермяков Николай Кириллович — 1908с.т. «Сайдыы» колхоз. 1943с. бэс ыйын 24 күнүгэр Амма оройуонуттан барбыта. 1944с. бааһыран дойдулаан иһэн аара суолга өлбүтэ.
- Пермяков Трофим Николаевич — 1906с.т. «Сайдыы» колхоз. 1941с. балаҕан ыйын 7 күнүгэр барбыта. 1943с. ахсынньыга сэриилэһэ сылдьан өлбүтэ.
- Попов Василий Петрович — 1912с.т. Комсомоллаах. «Калинин» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр ыҥырыллыбыта. Сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Попов Гаврил Ильич — 1918с.т. «Октябрь» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр ыҥырыллыбыта. Сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Попов Егор Павлович — 1915с.т. Комсомоллаах. «Октябрь» колхоз. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр барбыта. 407-с СП кыттан сэриилэспитэ. 1943с. кулун тутар 19 күнүгэр сэриилэһэ сылдьан өлбүтэ.
- Попов Иннокентий Павлович — 1904с.т. «Октябрь» колхоз. 1942с. бэс ыйыгар ыҥырыллыбыта. 252-с СД 932-с СП түбэспитэ. 1942с. алтынньыга бааһырбыта. 1942с. алтынньы 21 күнүгэр Сталинградскай уобалас Кузьми¬чи дэриэбинэҕэ өлбүтэ. «Сталинград обороната» мэтээллээх.
- Сивцев Василий Капитонович — 1909с.т. Партия чилиэнэ. «Сайдыы» колхоз. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр пищекомбинатка үлэлии олорон атаарыллыбыта. Сталинград сэриитигэр түбэспитэ. 1942с. бүтүүтэ онно сылдьан өлбүтэ.
- Сивцев Василий Михайлович — 1909с.т. «Сайдыы» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 1942с. Москва анныгар сэриигэ өлбүтэ.
- Сивцев Василий Терентьевич — 1903с.т. Комсомоллаах. «Сайдыы» колхоз. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 707№-дээх воинский чааска сулууспалаабыта. 1943с. тохсунньу 31 күнүгэр ыалдьан 4361№-дээх ЭГ сытан өлбүтэ. Ленинградский уобалас Половскай оройуон Новель дэриэбинэтигэр көмүллүбүтэ.
- Сивцев Григорий Григорьевич — 1921с.т «Октябрь» колхоз. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр Хатастан барбыта. 4-е гвардейскай мотострелковай биригээдэҕэ түбэспитэ. 1943с. атырдьах ыйын 21 күнүгэр Сталинградскай уобалас Куйбышевскай оройуон Алексеевка дэриэбинэҕэ өлбүтэ.
- Сивцев Григорий Прохорович — 1917с.т. ЧПУ выпускнига. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр Мугудайга учууталлыы олорон барбыта. Айаннаан иһэн ис тиибигэр хаптаран хаалбыта. 1942с. от ыйын 16 күнүгэр Иркутский уобалас Усть-Кутка өлбүтэ.
- Сивцев Егор Иванович- 1914с.т. «Горькай» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр барбыта. 1941с. ахсынньыга сэриилэһэ сылдьан өлбүтэ. Биллэрии кэргэнигэр Варвара Тихоновнаҕа кэлбитэ.
- Сивцев Иван Иванович — 1908с.т. «Сайдыы» колхоз. 1941с. балаҕан ыйын 7 күнүгэр барбыта. 1943с. балаҕан ыйын 26 күнүгэр Свердловской уобалас Нижнетагильскай оройуон Шайтанка станцияҕа бааһырыытынан 1714№-дээх ЭГ эмтэнэ сытан өлбүтэ.
- Сивцев Иван Ильич II — 1919с.т. ЧПУ выпускнига. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр Хадаарга учууталлыы олорон барбыта. 20-с туспа хайыһар биригээдэтигэр кыттыбыта. 1943с. кулун тутар 18 күнүгэр Новгородскай уобалас Борок дэриэбинэ иһин сэриигэ өлбүтэ. Биллэрии Неустроева Анастасия Ивановнаҕа кэлбитэ.
- Сивцев Иван Петрович — 1919с.т. комсомоллаах. «Сайдыы» колхоз. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр нарсудка секретарынан үлэлии олорон барбыта. 19-с туспа хайыһар биригээдэтигэр тубэһэн сэриилэспитэ. 1943с. муус устарга сэриигэ өлбүтэ. Ильмень күөлгэ сэриилэспитэ.
- Сивцев Илья Иванович — 1917с.т. «Сайдыы» колхоз. 1941с. балаҕан ыйын 7 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 10-с гв. СД 35-с гв СП түбэһэн сэриилэспитэ. 1942с. ыам ыйын 12 күнүгэр Карельскай ССР 9262 квадратка өлөн көмүллүбүтэ. Биллэрии Иван Ивановичка кэлбитэ.
- Сивцев Иннокентий Николаевич — 1905с.т. «Сайдыы» колхоз. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр сельпоҕа рабочайдыы сылдьан барбыта. Сэрии толоонугар өлбүтэ эрэ биллэр.
- Сивцев Николай Николаевич II — 1918с.т. «Сайдыы» колхоз. Комсомоллаах. 1939 сылтан Кыһыл Армияҕа сулууспалаабыта. Украинаҕа Житомирга. границаҕа 156-с подразделга турбута. 1941с. бэс ыйыгар Житомир куоракка өлбүтэ.
- Сивцев Семен Кузьмич — 1918с.т. «Сайдыы» колхоз. 1941с. от ыйын 30 күнүгэр барбыта. 1943с. тохсунньу 27 күнүгэр Сталинградскай уобалас Колхозная Ахтуба селоҕа өлбүтэ.
- Сивцев Степан Петрович — 1916с.т. Комсомоллаах. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр Горнай оройуонугар оскуола директорынан үлэлии олорон барбыта. 19-е туспа хайыһар биригээдэтигэр кыттан сэриилэспитэ. 1943с. кулун тутар 6 күнүгэр бааһырыытынан өлөн Ильмень күөл биэрэгэр көмүллүбүтэ. Ильмень күөлгэ сэриилэспитэ.
- Толстоухов Василий Михайлович — 1913с.т. Комсомоллаах. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр «Сайдыы» колхозка трактористыы сылдьан барбыта. 336-с СД 11 ЗО-с СП кыттан сэриилэспитэ. 1942с. атырдьах ыйын 12 күнүгэр Калининскай уобалас Зубцовскай оройуон Табакова дэриэбинэҕэ сэриилэһэ сылдьан өлбүтэ.
- Толстоухов Еремей Прокопьевич — 1908с.т. «Сайдыы» колхоз. 1941с. балаҕан ыйын 7 күнүгэр барбыта. Сэрии хонуутугар өлбүтэ биллэр.
- Толстоухов Иван Михайлович — 1918с.т. Комсомоллаах. «Сайдыы» колхоз. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр ыҥырыллыбыта. Сэриилэһэ сылдьан өлбүтэ эрэ биллэр.
- Толстоухов Прокопий Прокопьевич — 1911с.т. Комсомоллаах. ЯНВШ үөрэхтээх. «Сайдыы» колхоз. 76-с СД туспа хайыһар биригээдэтигэр түбэспитэ. 1943с. олунньу 14 күнүгэр Витевскай уобалас Дубровинскай оройуон Боброво дэриэбинэ иһин сэриигэ өлбүтэ.
- Толстоухов Роман Федотович — 1906с.т. «Сайдыы» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр барбыта. Сэрииттэн эргиллибэтэҕэ.
- Толстоухов Федор Иннокентьевич — 1901с.т. «Сайдыы» колхоз. 1943с. бэс ыйын 24 күнүгэр ыҥырыллыбыта. Сэрии хонуутугар өлбүтэ.
Үлэ фронугар сылдьан өлбүтэ:
- Красильников Иван Егорович — 1917с.т. «Сайдыы» колхоз чилиэнэ. 1943с. бэс ыйын 24 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 1355 үлэ хамаандатыгар түбэһэн үлэлээбитэ биллэр. Эргиллибэтэҕэ.
Дойдуларыгар эргиллибиттэрэ:
- Аммосов Николай Григорьевич — 1898с.т. «Горькай» колхоз. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр ыҥырыллыбыта. Ыараханнык бааһырбыта. 1945с. эргиллибитэ. 1970с. өлбүтэ.
- Аммосов Степан Константинович — 1925с.т. Комсомоллаах. «Сайдыы» колхоз. 1943с. бэс ыйын 24 күнүгэр ыҥырыллыбыта. Японияны утары сэриигэ кыттыбыта. 1946с. кэлбитэ. 1949с. өлбүтэ.
- Варламов Алексей Андреевич — 1918с.т. «Горькай» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 266-е СП түбэһэн Москва анныгар сэриигэ киирбитэ. 1941с. сэтинньигэ бааһыран 1516№-дээх ЭГ эмтэммитэ. 1942с. ыам ыйыгар эргиллибитэ. 1966с. ыалдьан өлбүтэ.
- Варламов Николай Платонович — 1923с.т. «Горькай» колхоз. 1943с. бэс ыйын 24 күнүгэр барбыта. 111-с уонна 38-с мотострелковай полкаларга түбэһэн Япония сэриитигэр кыттыбыта. 1947с. кэлбитэ. 1987с. өлбүтэ. «Бойобуой үтүөлэрин иһин» мэтээллээх.
- Гуляев Александр Николаевич — 1902с.т. «Сайдыы» колхоз. Кыһыл бартыһаан. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр барбыта. Харьков. Киев куораттары босхолоспута. 1944с. бааһырбыта. Бааһырыытынан 1944с. эргиллибитэ. 1972с. өлбүтэ. Аҕа дойду сэриитин II степенэ орденнаах.
- Данилов Гаврил Кириллович — 1909с.т. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр барбыта. 250-с СП түбэһэн Москва анныгар сэриигэ киирсибитэ. Ыараханнык бааһыран 3595 уонна 2448№-дээх ЭГ эмтэммитэ. 1942с. олунньуга инбэлиит буолан төннүбүтэ. 1952с. өлбүтэ.
- Дьяконов Афанасий Михайлович — 1918с.т. «Октябрь» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр Горнай оройуонуттан барбыта. 1238 уонна 126-с СП кыттыбыта. 1942с. кулун тутарга бааһыран 3654№-дээх ЭГ эмтэммитэ. 1942с. атырдьах ыйыгар бааһырыытынан эргиллибитэ. 1971с. өлбүтэ. «Бойобуой үтүөлэрин иһин» мэтээллээх.
- Дьяконов Иван Саввич — 1907с.т. 1943с. бэс ыйын 13 күнүгэр Алдантан барбыта. 95 уонна 220-с СП кыттыбыта. 1945с. тохсунньуга бааһырбыта. 1945с. алтынньыга кэлбитэ. 1967с. олбутэ. «Хорсунун иһин» мэтээллээх.
- Дьяконов Лука Афанасьевич — 1923с.т. ЧПУ выпускнига. Учуутал. 1942с. атырдьах ыйын 21 күнүгэр Дьокуускайтан барбыта. 9-с учебнай тренировочнай авиаполкаҕа үөрэммитэ. 5-с гвардейскай бомбардировочнай дивизия старшай авиамеханига. 1946с. бэс ыйыгар төннүбүтэ. 1990с. өлбүтэ.
- Дьяконов Михаил Федорович -191 Зс.т. Комсомоллаах. ЯНВШ үөрэхтээх. Младшай командир. 1942с. кулун тутар 16 күнүгэр барбыта. 1943с. эргиллибитэ. Ол сыл 1943с. ыалдьан өлбүтэ.
- Дьяконов Николай Михайлович — 1919с.т. Комсомоллаах. Учуутал. 1942с.бэс ыйын 20 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 5-с дивизия 104, 106-с артиллерийскай полкаларга, 12-с мотострелковай биригээдэҕэ кыттан сэриигэ киирбитэ. 6 уобалаһы сэриинэн туораабыта. 1944с. бэс ыйыгар бааһырбыта. 1945с. кулун тутарга эргиллибитэ. 1973с. өлбүтэ. Албан Аат III степенэ орденнаах.
- Катаков Алексей Алексеевич — 1925с.т. Комсомоллаах. «Сайдыы» колхоз. 1943с. бэс ыйын 24 күнүгэр районоҕа секретардыы олорон барбыта. 1946с. эргиллибитэ. 1949с. ыалдьан өлбүтэ.
- Коркин Петр Васильевич — 1913с.т. Комсомоллаах. ЯНВШ үөрэхтээх. 1942с. бэс ыйыгар Бүлүүттэн ыҥырыллыбыта. Гвардия старшай лейтенана. Взвод, рота командира. 356-с СД 1181-с СП Краснояровы кытта бииргэ сулууспалаабыта. 1944с. бааһыран 395№-дээх ЭГ эмтэммитэ. 1946с. эргиллэн Бүлүүгэ тиийбитэ. 1959с. онно олорон өлбүтэ. Кыһыл Сулус орденнаах, «Варшаваны босхолооһун». «Берлини ылыы иһин» мэтээллэрдээх.
- Красильников Гаврил Дмитрьевич — 1920с.т. Комсомоллаах. «Сайдыы» колхоз, ветеринар. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 24956-с по¬левой почтаҕа сулууспалаабыта. 1944с. кулун тутарга ыалдьан түннүбүтэ. 1976с. өлбүтэ.
- Красильников Дмитрий Данилович — 1920с.т. Комсомоллаах. 411У выпускника. 1943с. бэс ыйын 24 күнүгэр оскуолаҕа завучтуу олорон барбыта. 17-с гвардийскай СД 48 гв артиллерийскай биригээдэҕэ кыттан сэриилэспитэ. 1944с. олунньуга бааһыран 983№-дээх ЭГ эмтэммитэ. 1944с. атырдьах ыйыгар бааһырыытынан төннүбүтэ. Дьокуускайга космофизика институгар үлэлээбитэ. Государственнай премия лауреата 1985с. өлбүтэ.
- Красильников Николай Васильевич — 1926с.т. Комсомоллаах. 1944с. бэс ыйыгар барбыта. Сержант. 45536-с воинскай чааска тубэһэн Япония сэриитигэр кыттыбыта. 1950с. тохсунньуга эргиллибитэ. 1979с. өлбүтэ.
- Красильников Семен Никифорович — 1915с.т. Комсомоллаах. «Сайдыы» колхоз. 1942с. кулун тутар 16 күнүгэр атаарыллыбыта. 210-с СД 644-с СП кыттан сэриигэ киирбитэ. 1946с. ыам ыйыгар төннүбүтэ. 2000с. өлбүтэ. «Бойобуой үтүөлэрин иһин» мэтээллээх.
- Лаврентьев Николай Филиппович — 1915с.т. 1943с. атырдьах ыйын 17 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 1945с. эргиллибитэ Намҥа олорон өлбүтэ.
- Макаров Афанасий Михайлович — 191 Ос.т. «Сайдыы» колхоз. Комсомоллаах. 1941с. балаҕан ыйын 7 күнүгэр барбыта. Этэҥҥэ сылдьан 1946с. кэлбитэ. Хатаска олорон 1988с. өлбүтэ.
- Ноговицын Тимофей Степанович — 1921с.т. Комсомоллаах «Горькай» колхоз. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр барбыта. Сержант. 29-с армия 159-с СД 491-с СП уонна 293-с СП кыттан сэриилэспитэ. 1946с. бэс ыйыгар эргиллибитэ. 2 төгүл бааһырбыта. 2575№-дээх ЭГ эмтэммитэ. 2007с. өлбүтэ. 2 Кыһыл Сулус орденнаах.
- Оконешников Афанасий Прокопьевич — 1915с.т. «Дьэҥкэрэ» колхоз. 1941с. ыҥырыллыбыта. Сэрии хонуутугар бааһыран инбэлиит буолан 1942с. төннүбүтэ. 1944с. өлбүтэ.
- Оконешников Илья Васильевич — 1911с.т. Комсомоллаах. «Горькай» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр барбыта. 1942с. олунньуга ыалдьан төннүбүтэ. 1989с. өлбүтэ.
- Оконешников Николай Григорьевич — 1907с.т. «Октябрь» колхоз. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 326-с СД 1101ч, СП уонна 426-с СП кыттан сэриигэ киирсибитэ. Бааһыран 1710№-дээх ЭГ эмтэммитэ. 1944с. эргиллибитэ. 1967с. өлбүтэ. Кыһыл Сулус орденнаах.
- Оконешников Федор Афанасьевич — «Куруггчаакы» — 1906с.т. «Дьэнгкэрэ» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр ыҥырыллыбыта. Аараттан курээн Уус-Майа оройуонугар тиийбитэ. Тутуллан Алдантан сэриилэһэр хонууга атаарыллыбыта. Сэрииттэн эргиллэн кэлэн Уус-Майа оройуонугар олохсуйбута. Онно кэлин өлбүтэ. Албан Аат III степенэ орденнаах.
- Пермяков Афанасий Кириллович — 1909с.т. «Сайдыы» колхоз. 1944с. бэс ыйын 16 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 582-с СП 4-с работай батальонугар түбэспитэ. 1945с. сэтинньигэ эргиллибитэ. 1984с. өлбүтэ.
- Пермяков Василий Михайлович — 1925с.т. Комсомоллаах. «Сайдыы» колхоз. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 1209-с СД 770-с СПА түбэһэн Япония сэриитигэр кыттыбыта. 1947с. кулун тутарга эргиллибитэ.
- Пермяков Иван Егорович — 1912с.т. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр барбы¬та. 40-с саппаас чааска сулууспалаабыта. Ыалдьарынан 1942с. төннүбүтэ. 1982с. өлбүтэ.
- Пермяков Иван Михайлович — 1912с.т. «Сайдыы» колхоз. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр барбыта. 40-с саппаас полкаҕа сулууспалаабыта. Ыалдьан 1942с. атырдьах ыйыгар төннүбүтэ. 1944с. өлбүтэ.
- Пермяков Максим Максимович — 1922с.т. ЧПУ студена. «Сайдыы» кол¬хоз. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр барбыта. Гвардия младшай сержана. 20-с туспа хайыһар биригээдэтигэр, 25-с артиллерийскай полкаҕа кыттан сэриилэспитэ. 1946с. ахсынньыга кэлбитэ. 1975с. Жатайга олорон өлбүтэ. Албан Аат III степенэ орденнаах. «Варшаваны босхолооһун», «Кенигсбери ылыы иһин» мэтээллэрдээх.
- Пермяков Михаил Иванович — 1922с.т. Комсомоллаах. «Сайдыы» колхоз. 1943с. бэс ыйын 24 кунугэр ынырыллыбыта. 210-е СД 649-е СП кыттан Япония сэриитигэр киирсибитэ. 1946с. төннүбүтэ. 1990с. өлбүтэ.
- Пермяков Николай Михайлович — 1912с.т. «Сайдыы» колхоз. 1941с. балаҕан ыйын 7 күнүгэр барбыта. Младшай лейтенант. 1946с. эргиллибитэ. 1950с оһолго өлбүтэ.
- Петров Егор Васильевич — 1925с.т. Мэлдьэхеигэ төрөөбүтэ. 1943с. бэс ыйыгар Кэбээйиттэн барбыта. 220, 32 уонна 147-е ыскылааттарга үлэлээбитэ. Япония сэриитигэр кыттыбыта. 1948с. эргиллибитэ. 2000с. өлбүтэ.
- Попов Сидор Данилович — 1917с.т. Комсомоллаах. «Октябрь» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр барбыта. 67-е саппаас полкатыгар түбэспитэ. 1942с. сэтинньигэ эргиллибитэ 1979с. өлбүтэ.
- Сивцев Алексей Никитич — 1916с.т. Комсомоллаах. «Сайдыы» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр барбыта. 207-е СД 597-е СП кыттан сэриилэспитэ. 1943с. балаҕан ыйыгар бааһырбыта. 1944с. инбэлиит буолан төннүбүтэ. 1984с. өлбүтэ. «Бойобуой үтүөлэрин иһин» мэтэллээх.
- Сивцев Афанасий Николаевич — 1910с.т. «Сайдыы» колхоз. 91-е саппаас полкаҕа түбэспитэ. 1946с. кулун тутарга кэлбитэ. 1978с. ыам ыйыгар өлбүтэ.
- Сивцев Василий Васильевич — 1921с.т. «Сайдыы» колхоз. 1943с. бэс ыйын 24 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 649-е СП базатыгар үлэлээбитэ. Японияны утары сэрии. 1946с. алтынньыга эргиллибитэ 1992с. өлбүтэ.
- Сивцев Гаврил Спиридонович — 1926с.т. ЧПУ выпускнига. Учуутал. 1944с. бэс ыйын 16 күнүгэр барбыта. 25-е механизированнай уонна 45521-с СП түбэһэн Япония сэриитигэр кыттыбыта. 1950с. атырдьах ыйыгар төннүбүтэ. 1982с. ыам ыйыгар өлбүтэ.
- Сивцев Давид Иванович — 1910с.т. «Сайдыы» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 129-е саппаас полкаҕа түбэспитэ. 1942с. от ыйыгар инбэлиит буолан төннүбүтэ (ыалдьан). 1969с. өлбүтэ.
- Сивцев Иван Васильевич — 1925с.т. Комсомоллаах. «Сайдыы» колхоз. 1943с. бэс ыйын 24 күнүгэр продавецтыы олорон аттаммыта. 20-е артполкаҕа кыттан сэриигэ киирсибитэ. 1945с. эргиллибитэ. 1948с. өлбүтэ.
- Сивцев Иван Михайлович — 1921 с.т. «Сайдыы» колхоз. 1941с атырдьах ыйын 15 күнүгэр барбыта. 1942с. инбэлиит буолан кэлбитэ. 1996с. өлбүтэ.
- Сивцев Иван Тихонович — 1926с.т. 1944с. бэс ыйын 21 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 582. 64-с СП түбэһэн Япония сэриитигэр кыттыбыта. 1947с. эргиллибитэ.
- Сивцев Иннокентий Михайлович — 1919с.т. «Сайдыы» колхоз. 1942с. атырдьах ыйын 21 күнүгэр Чурапчыга госкультура отделыгар үлэлии олорон барбыта. 45-с туспа артиллерийскай батальоҥҥа кыттан сэриини Кур¬скай дугаттан саҕалаабыта. 1945с. эргиллибитэ. 1985с. өлбүтэ. Кыһыл сулус орденнаах. «Хорсунун иһин», «Варшаваны босхолооһун иһин». «Берлини ылыы иһин» мэтээллэрдээх.
- Сивцев Николай Дмитриевич — 1919с.т. Комсомоллаах. «Сайдыы» колхоз. 1942с. балаҕан ыйын 29 күнүгэр милиционердыы сылдьан барбыта. 31-с саппаас полкаҕа түбэһэн сэриилэспитэ. 1946с. кулун тутарга төннүбүтэ. 1978с. өлбүтэ.
- Сивцев Николай Николаевич I — 1915с.т. Комсомоллаах. «Сайдыы» кол¬хоз. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр барбыта. Младшай сержант. 20-с туспа хайыһар биригээдэтигэр, 881-с туспа Зенитнэй-артиллерийскай полкаҕа түбэһэн сэриилэспитэ. 2-тэ бааһырбыта. 1945с. балаҕан ыйыгар эргиллибитэ. 2003с. өлбүтэ. «Бойобуой үтүөлэрин иһин» мэтээллээх.
- Сивцев Павел Михайлович — 1926с.т. «Сайдыы» колхоз. 1944с. бэс ыйы¬гар ыҥырыллыбыта. 91-с саппаас полкаҕа түбэспитэ. 1950с. эргиллибитэ. 1968с. өлбүтэ.
- Сивцев Семен Николаевич — 1914с.т. Учуутал. «Сайдыы» колхоз. 1943с. ыҥырыллыбыта. Младшай сержант. 80-с туспа тимир суолу көрөр-истэр батальоҥҥа түбэспитэ. 1945с. кэлбитэ. 1985с. өлбүтэ.
- Сивцев Сергей Васильевич — 1919с.т. Комсомоллаах. «Сайдыы» колхоз. 1942с. бэс ыйыгар ыҥырыллыбыта. 82-с. 1034-с зенитнай биригээдэҕэ кыттан сэриилэспитэ. 1943с. бааһырбыта. 1946с. эргиллибитэ. 1965с. өлбүтэ. «Бойобуой үтүөлэрин иһин» мэтээллээх.
- Терютин Иван Павлович — 1911с.т. Комсомоллаах. «Горькай» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 кунугэр барбыта. 5-с кавалерийскай полкаҕа кыттан Москвины көмүскүүр сэриигэ кыттыбыта. 1941с. сэтинньигэ бааһырбыта. 1942с. бааһырыытыттан эргиллибитэ. 1973с. өлбүтэ. «Бойобуой үтүөлэрин иһин» мэтээллээх.
- Толстоухов Гаврил Ильич — 1923с.т. «Сайдыы» колхоз. 1942с. бэс ыйыгар ыҥырыллыбыта. 40-е саппаас полкаҕа сулууспалаабыта. 1942с. ыалдьан дойдутугар эргиллибитэ. 1943с. өлбүтэ.
- Толстоухов Егор Степанович — 1903с.т. «Сайдыы» колхоз. 1941 с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 1159-с СП кыттан сэриилэспитэ. 1943с. олунньуга бааһырбыта. 1945с. алтынньыга эргиллибитэ. 1988с. өлбүтэ.
- Толстоухов Иннокентий Лукич — 1926с.т. Комсомоллаах. «Сайдыы» колхоз. 1944с. ыҥырыллыбыта. 65-с туспа стрелковай ротаҕа МСВ кыттан сэриилэспитэ. 1946с. от ыйыгар эргиллибитэ. 1951с. өлбүтэ.
- Толстоухов Михаил Прокопьевич — 1915с.т. «Дьэнкэрэ» колхоз. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр барбыта. 40-с саппаас полкаҕа сылдьыбыта. 1942с. ыалдьан төннүбүтэ. 1942с. ыалдьан өлбүтэ.
- Толстоухов Семен Степанович — 1917с.т. «Сайдыы» колхоз. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр барбыта. 1942с. атырдьах ыйыгар бааһырбыта. 4491№-дээх ЭГ эмтэммитэ. Бааһырыытынан 1943с. тохсунньуга кэлбитэ. 1953с. өлбүтэ. Кыһыл Сулус орденнаах.
- Толстоухов Федор Федорович — 1909с.т. ЯНВШ үөрэхтээх. Комсомоллаах. 1941с. от ыйын 30 күнүгэр аттаммыта. Сержант. 563-с аэродрому көрөр батальоҥҥа түбэспитэ. 1945с. балаҕан ыйыгар кэлбитэ. 1960с. өлбүтэ.
Үлэ фронуттан төннүбүттэрэ:
- Пермяков Гаврил Прокопьевич — 1921с.т. Комсомоллаах. «Сайдыы» колхоз. 1943с. бэс ыйын 24 күнүгэр барбыта. 1943с. эргиллибитэ. 1963с. өлбүтэ.
- Пермяков Данил Тарасович — 1900с.т. «Сайдыы» колхоз. 1943с. бэс ыйын 24 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 1945с. эргиллибитэ. 1993с. өлбүтэ.
- Пермяков Иван Устинович — 1917с.т. «Сайдыы» колхоз. 1943с. барбыта. 1944с. кэлбитэ. Кэбээйигэ өлбүтэ.
- Пермяков Николай Дмитрьевич — 1921с.т. Комсомоллаах. «Дьэҥкэрэ» колхоз. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр Намтан ыҥырыллыбыта. 1943с. кэлби¬тэ. 1969с. өлбүтэ.
- Сивцев Еремей Никитич — 1906с.т. «Сайдыы» колхоз. 1943с. бэс ыйыгар барбыта. 1943с. төннүбүтэ. 1945с. өлбүтэ.
- Сивцев Илья Васильевич — 1905с.т. «Сайдыы» колохоз. 1943с. бэс ыйыгар ыҥырыллыбыта. 1946с. эргиллибитэ. 1968с. өлбүтэ.
- Сивцев Иннокентий Васильевич — 1911с.т. «Сайдыы» колхоз. 1943с. бэс ыйыгар ыҥырыллыбыта. 1946с. эргиллибитэ. 1963с. өлбүтэ.
- Сивцев Михаил Николаевич — 1904с.т. «Сайдыы» колхоз. 1943с. бэс ыйыгар барбыт. 1945с. эргиллибитэ 1965с. өлбүтэ.
- Сивцев Семей Аввакумович — 1898с.т. «Сайдыы» колхоз. 1943с. атырдьах ыйын 17 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 1945с. эргиллибитэ 1988с. өлбүтэ.
- Сивцев Семен Павлович — 1903с.т. «Сайдыы» колхоз. 1943с. бэс ыйыгар ыҥырыллыбыта. 1945с. эргиллибитэ. 1952с. өлбүтэ.
- Сивцев Тарас Павлович — 1900с.т. «Сайдыы» колхоз. 1942с. атырдьах ыйын 21 күнүгэр барбыта. 1943с. эргиллибитэ. 1988с. өлбүтэ.
- Толстоухов Афанасий Степанович — 1907с.т. 1943с. бэс ыйыгар ыҥырыллыбыта. «Сайдыы» колхоз. 1945с. эргиллибитэ. 1993с. өлбүтэ.
- Толстоухов Петр Иннокентьевич — 1896.с.т. «Сайдыы» колхоз. 1943с. бэс ыйын 24 күнүгэр барбыта. 1945с. эргиллибитэ. 1968с. өлбүтэ.
Кыһыл Сулус орденнаахтар
