Бу олоххо баай барытын быһаарбат. Кини өйдөбүлэ сүрдээх киэҥ.
- Харчы да халыҥа
Хамаҕа гынан баран,
Хардыыта хаҥыл эбит. (Алампа)
- Үп, мал баайыгар умсугуйар киһи хаһан да кыайан үөһэ көппөт. Оннук баай киһиэхэ адаҕа, кыаһы эрэ буолар.(Суорун Омоллоон)
- Бастыҥ баай – дьон ытыктабыла, ыраас суобас. (Иван Гоголев-Кындыл)
- Ким баай дууһалаах – ол бараммат баайдаах! (Леонид Попов)
- Албан аакка-суолга биитэр харчыга атыыламмыт сүрэх, дууһа хайдах да көҥүл олохтоммот. (Иван Мигалкин)
- Элбэхэ нациялаах буолуу – кыһалҕа буолбатах, биһиги өрөспүүбүлүкэбит туохха да тэҥнэммэт баайа. (Е.А. Борисов)
- Үп-харчы эргийэр киинин оройун тута сылдьар эдэр дьон сэрэхтээх буолаллар эбит. Хас биирдии киһи быйаҥнаах, дьоллоох-соргулаах, хас биирдии киһи ирээттээх, чаастаах.
- Төһө элбэх харчы кини тула эргийэр да, соччонон икки атахтаах көлүөнэ кини нөҥүө киирэн тахсар. Бу салгына киһи олоҕор араастаан оонньуон сөп. Ону уйбат, киһиргиир, тугу барытын тоҕо кэһэр буоллахха, сахалыы айылҕа итэҕэлин, сиэрин-туомун тутуспат буоллахха, бу салгын кэлин кэтэххэ охсор, буомнары, хаһырыалары оҥорор кэмнэрдээх эбит.
- Харчыга ымсыы буолар аьыы. Харчы быыллаах, ыылаах, дьаардаах, тыаллаах салгынын уйар ыарахан. Биир киһи холумтаныгар наһаа элбэх харчы элиэтээн –эргийэн ааһара охсуулаах.
- Байар-тайар туһугар уорар-талыыр, өлөрөр-өһөрөр буоллахха, ол иэстэбилэ улахан. (Эдьиий Дора)
- Үчүгэй идэ – дьоҕур- талаан, үөрүйэх-сатабыл – ханнык баҕарар киһи бараммат-хороммот баайа-дуола. (В.Д.Михайлов)
- Баай-дуол, үп-харчы барыта олус дөбөҥнүк ааһымтыа. (Михаил Алексеев)
- Хармаана халыҥаабыты сүгэ сылдьаллар. Үбэ бүттэҕинэ, үрүө-тараа сырсыахтара.
- Харчылаах киһи күлэрдиин күһүгүрэс, көрөрдүүн кытаанах.
- Харчы баар сириттэн дьол саһар.Аны атыылаан кэбиһиэ диэн. (К.Д.Уткин- Нүһүлгэн)