Адамов Гавриил Иннокентьевич — Сайдам

Ханна, хаһан да дьон икки ардыгар сиэрдээх быһыы-майгы баар буоллаҕына эйэ дэмнээх, айымньылаах уонна итэҕэйсиилээх олох баар буолар. Ол сиэр-майгы оҕо эрдэхтэн бэйэ тулатын итэҕэйэ таптыыртан уонна олох сүрүн өйдөбүллэрин тулхадыйбат тутулларын ылынан бэйэҕэ иҥэринииттэн саҕаланар.

Үүнэн иһэр көлүөнэҕэ эдэр дьонно сүбэ-алгыс тылларым туох эрэ көмөлөөх буоллаллар диэн баганан салайтардым.

Сэһэҥҥэ саха тыатын сирин олохтоохторун дьонун быыбардарга тус сыһыаннара, сыанабыллара уус-ураннык кэпсэнэр. Айымныы жанра уопсастыба араас араҥатын бэрэстэбиитэллэрин өйүн-санаатын, олоххо сыһыанын көрдөрөргө анаан ураты истиилинэн бэриллэр. Сэһэнтэн бүгүҥҥү тыа сиригэр тирээн турар соруктары, былаас, улуус салалтата ыытар үлэтигэр дьон сыанабылын билиэххэ сөп.

Олох оһуора… Орто бараан дойдуга кићи барыта олобун оһуорун бэйэтэ билэринэн ойуулуур, хайдах сатыырынан дьэрэкээн дьүһүннүүр. Ол эрэн ардыгар олох очурдара киһи күүппэтэх сиригэр ситэ баттаан оботтоох оборчотунан хам ылаары хаайар.
Автор бу айымньытын эдэр көлүөнэҕэ, кэскиллээх суолга турбут ыал дьоҥҥо сүбэ-ама, көмө-тирэх буоларыгар эрэнэн бэлэх уунар.

Автор бу айымньытын тыа сирин уйгутун уһанааччылар билиҥҥи кэми кытта тэҥҥэ хардыылыыр наадаттан бэйэлэрин эбээһинэстэрин бырааптарын кытта тэҥҥэ тутар, баар сокуоннары билэр уонна ирдэһэр буоллуннар диэн санааттан суруйда. Кинигэ дьоҥҥо өйө-санаа угара, сөптөөх суолу буларга күүс-көмө буолара саарбахтаммат.

Кини оҕо сааһа — дьоллоох, эдэр caaha — инникилээх, таптала — истиҥ… этэ. Ол эрээри олоххо араас буолар. Ким эрэ олох очуругар оҕустарар, ким эрэ бигэтик атаҕар турар. Оттон Дьоҕур дьылҕата хайдах салаллыай? Ааптар биир дэриэбинэҕэ олорор дьон ис дьиҥин, кыаҕын, киччим санаатын, дьоҥҥо, олоххо сыһыанын долгутуулаахтык ойуулуур.