Уоттаах сылгы сылыгар тугу астыахха

Духуопкаҕа буспут дьаабылыкалаах кус

- кус
- 1-2 шт күөх дьаабылыка
- лимон
- туус, тума
- майонез

Кус иһин лимон суогунан, тас өттүн майонеһынан сотобут. Дьаабылыканы хаҕыттан ыраастаан, кыра гына бысталаан баран иһигэр уган буһарабыт. 45 мүнүүтэҕэ 200 кыраадыска буһар.

Сүөгэйдээх хаан

- ынах эбэтэр убаһа хаана

Убаҕас тумаҕа ирдэнэр:
- 3-4 ост. нь. сүөгэй
- хартыыһа
- чеснок
- туус, биэрэс
- күөх тума

Хааны ириэрэбит. Тоҥнуу буһарар сыыһа. Ирбит хааны салапааҥҥа уган баран баайабыт оччотугар хаан миискэ түгэҕэр сыстыбат. Уулаах миискэҕэ уган орто уокка  30-40 мүнүүтэ буһарабыт. Олус күүстээх уокка  оргуттахха хайа барыан сөп. Хаан буспутун буспатаҕын бииккэнэн анньан бэрибиэркэлиибит. Дьэҥкир уу сүүрдэҕинэ ол аата хаан бэлэм. Хааны сытыы быһаҕынан сылаастыы кырбыыбыт. Убаҕас туманы остуолга буспут хааны кытта бииргэ уурабыт.

Тылчаан

- 1кг ынах тыла
- 1 баанка кэнсиэрбэлэммит оҕурсу
- 1 бааҥка кэнсиэрбэлэммит тэллэй
- 4 буспут сымыыт
- 150 гр сыыр
- хартыыһа
- майонез

Тылы буһаран баран, шампиньону, оҕурсуну уонна сымыыты кыта соломолуу быһабыт. Сыыры теркалыыбыт. Барытын биир-биир хаттыгастыы уурабыт, майонеһы кытта хартыыһаны булкуйан, икки ардыларын сотобут. Саамай үрдүгэр теркаламмыт сымыыт уоһаҕын таммалатабыт.

Эт начыыннаах помидор

- 400 гр ынах этэ
- 100 гр сүөгэй
- 2 ост. нь. ынах арыыта
- 200 гр кэнсиэрбэлэммит тэллэй
- туус, тума
- лавровай илиис
- соевай соус
- укроп
- 6-7 помидор

Эппитин бытархай гына кырбаан, сүөгэйбитин, ынахпыт арыытын, тэллэйбитин кутан барытын холбуу буһарабыт. Туустуубут, тумалыыбыт, лавровай илииспитин, соуспутун, укроппутун кутан үчүгэйдик буһуор диэри ыһаарылыыбыт.

Помидордарбытын үчүгэйдик сууйан баран үрдүн быһан ылабыт. Ньуосканан иһин ыраастыыбыт уонна буспут начыыммытын кутабыт. Быһыллыбыт үрдүн төттөрү сабабыт уонна эрдэттэн сылытыллыбыт дуохуопкаҕа 5-10 мүнүүтэ буһарабыт.

Семгалаах салаат

- семга эбэтэр форель балык
- сибиэһэй оҕурсу
- сымыыт
- сыыр
- суухара
- майонез

Дириҥ таас иһит түгэҕэр семга (форель да барыа) балыгы тэлгэтэбит. Үрдүгэр сибиэһэй оҕурсуну кубиктыы кырбаан, салгыы сымыыт үрүҥүн, түөркэлэммит сыыры, сымыыт уоһаҕын араҥалаан  уурабыт. Хас биирдии араҥатын чараас соҕустук майонеһынан сотобут. Остуолга биэриэх иннинэ үрдүгэр паачыкалаах кыра суухараны табыгынатабыт.

Сандалы салаат

- куурусса этэ
- сымыыт
- оҕурсу
- грецкэй эриэхэ
- изюм
- сүөгэй

Буспут кууруссабыт этин уҥуоҕуттан уонна тириититтэн арааран баран, филетин (этин), сымыыты уонна оҕурсуну солуомкалыы быһабыт. Грецкэй эриэхэни наһаа ньыһыйбакка илдьиритэбит. Изюму ууга сымната түһэн баран кутабыт. Барытын сүөгэйи кутан булкуйабыт.

Креветкалаах салаат

- 500 гр креветка
- 400 гр куурусса этэ
- 2 сибиэһэй оҕурсу
- 2 помидор
- салаат илииһэ
  соуска
- 2 ост. нь. кетчуп
- 3 ост. нь. майонез
- 1.5 ост. нь. хартыыһа
- 2 чеснок

Креветканы ыраастаан баран ыһаарылыыбыт. Куурусса этин, оҕурсуну, помидору, салааты соломолуу быһан эбэбит. Онтон соус оҥорон, барытын бииргэ булкуйабыт.

Кивилээх салаат

- 2 киви
- 0.5 ост. нь. лимон уута
- 1 бааҥка кэнсиэрбэлэммит кукуруза
- 4 помидор
- 50 гр сыыр
- майонез
- мас арыыта
- туус, тума

Кивини, помидору, сыыры кубиктыы быһан баран, кэнсиэрбэлэммит кукурузаны кутабыт. Майонеһы эбэн булкуйабыт, туустуубут, биэрэстиибит. Майонез оннугар сүөгэйи тутуннахха, өссө минньигэс буолуо.

Имбиирдээх бэчиэнньэ

- 5 стакан бурдук
- 180 гр  ынах арыыта
- 1 стакан сахар
- 1 стакан аҥара мүөт
- 1 ост. нь. кофе
- 2 сымыыт
- 0.5 ч. нь. туус
- 2 ч. нь. корица
- 1 ч. нь. мэлиллибит гвоздика

Арыыны, тууһу, соданы, имбирь, корица, гвоздика барытын бииргэ булкуйабыт. Онно саахары, мүөтү эбэбит. Онтон сымыыттары, сойбут кофены, 3-4 ст. бурдугу кутабыт. Ордубут бурдугунан остуолга ууран тиэстэни мэһийэбит. Онтон хас да чаас  халадыынньыкка сойута  туруорабыт (киэһэ бэлэмнээн баран сарсыныгар буһарар ордук). Кумааҕыга киһи ойуутун түһэрэн форма кырыйыахха эбэтэр хайдах баҕарар фигураны бэлэм тимиринэн бысталыахха сөп.

Клубникалаах “Птичье молоко”

Тиэстэҕэ: 
- 5 сымыыт
- 1 стакан сахар
- 1,5 стакан бурдук
Кремҥэ:
- 35%-наах 500 мл убаҕас сүөгэй
- 2 пачка желатин
- 1 пачка сахарнай пудра

1 пачка желатины 1 стакан сылаас ууга  40 мүнүүтэ үлүннэрэ туруорабыт. Онтон плиткаҕа ууллуор диэри сылытабыт. Сүөгэйи хойуу күөрчэх буолуор диэри миксердиибит уонна сойбут желатины кутан эмиэ миксердиибит. Төгүрүк иһиккэ бискибиити уурабыт, ол үрдүгэр желатиннаах сүөгэйи кутан баран 1 чаас халадыынньыкка туруорабыт. Клубникалары кырбаан торт үөһэ өттүгэр киэргэтэн тэлгэтэбит уонна үрдүгэр желатиннаах компот уутун сэрэнэн кутабыт. Хас да чаас халадыынньыкка туруоран баран, желета тоҥмутун кэннэ, торду сиэххэ сөп.

Сүбэлэр:

• Майонез оннугар греческай йогурт туттар ордук
• Иэдьэгэй, сливочнай сыр оннугар суораты (кефир) тоҥорон баран ириэрэбит, ыраас маарылла нөҥүө хас да төгүл сиидэлээн уутун ыгабыт. Хойуута хаалбытын кэннэ кэнсиэрбэлэммит оҕурсуну кыра гына быһан, чеснок, укроп, кыратык туус эбэн сыбыыр, ымньыыр (намазка) оҥоробут. Соус да быһыытынан туттуохха сөп. Соевай соус эптэххэ, арыый аһыы амтаннанар.
• Остуолга фруктаны барытын бөскөччү уурбакка, кыра гына кырбаан, дьаарыстаан, дьүһүннүүн дьүөрэлээн кэчигирэччи уурдахха, остуолу киэргэтэр уонна түргэнник сиэниллэр. Биир дьаабылыка ыстаныллан баран сиэниллибэккэ хаалыаҕынааҕар маннык уурар быдан ордук.
• Олус элбэх ас көрүҥүн астаан баран Саҥа дьылы сылайан көрсүөх кэриэтин кыра-кыра сонун бүлүүдэлэри оҥорбут ордук. Дьүөрэлэспэт астартан ис үллүөн сөп, куртахха түүннэри аһыыр ыараханын өйдүүбүт. Ол оннугар дьиэ кэргэни кытта хамсаныылаах уонна остуол оонньууларын оонньоон, үүнэр сылы сынньалаҥнык, үөрэ-көтө көрсүөххэйиҥ!

Ырысыаптар сахалыы сурунааллартан, хаһыаттартан ылыллынна.